BIBLIOTEKA PUBLICZNA IM. WIESŁAWA SAUTERA W BABIMOŚCIE
Biblioteka Publiczna w Babimoście istnieje prawie 70 lat. Początki jej były bardzo trudne, jak cały powojenny czas na Ziemiach Odzyskanych, które po 152 latach pruskiej i niemieckiej niewoli wróciły do polskiej Macierzy. Miasta były zniszczone. Występowało przemieszczanie się ludności, a społeczność lokalna dopiero się kształtowała. Niemniej ludność Babimostu i okolicznych wiosek gwałtownie potrzebowała nie tylko rozmaitych dóbr materialnych, ale również obcowania z wyższymi wartościami i pięknym słowem, co mogły dać książki znajdujące się w bibliotece. A takiej instytucji nie było.
Zbiory polskich książek i czasopism znajdujących się przy polskich szkołach w Nowym i Starym Kramsku oraz Podmoklach Małych i Wielkich, jak również przy polskich organizacjach gospodarczych, np. w Banku Ludowym w Nowym Kramsku, zostały przez Niemców zniszczone. Tylko nieznaczną ich część udało się polskim działaczom przechować w prywatnych mieszkaniach z narażeniem życia. Stąd zalecenie Miejskiej Rady Narodowej w Babimoście wydane działaczowi i kierownikowi Szkoły Podstawowej–Wojciechowi Berlińskiemu, by już 28.11.1947 r. doprowadził do powstania Biblioteki Publicznej. Podobne działania inspirowała Gminna Rada Narodowa w Babimoście. W ich wyniku w 1949 r. uruchomiono wypożyczalnię książek: w Babimoście, którą prowadziła Władysława Białas, w Podmoklach Małych prowadził Feliks Heppel, a w Starym Kramsku prowadził Bogdan Kowalski.
Działania Miejskiej Rady zakończyły się sukcesem, m. in. może, dlatego, że burmistrzem był Michał Białas. Wielkiej pomocy udzielił Kazimierz Gabryelczyk, ówczesny kierownik Powiatowej Biblioteki Publicznej w Wolsztynie. 7.02.1950 r. o godz. 17.00, w pomieszczeniu Domu Ludowego w Babimoście przy ul. Świerczewskiego nr 2, uroczyście otwarto Miejską Bibliotekę Publiczną. Uroczystości nadano dużą rangę. Kierownik szkoły babimojskiej Wojciech Berliński wygłosił referat o znaczeniu czytelnictwa w rozwoju kultury masowej narodu polskiego. Uczestniczył burmistrz Babimostu Michał Białas, przedstawiciele partii politycznych i sympatycy czytelnictwa. Ustalono regulamin Biblioteki, w którym ściśle określono dni i godziny otwarcia (13 godzin tygodniowo). Zaskakuje nas dzisiaj to, że czytelnika obowiązywała opłata wpisowa (dorośli 50 zł., a dzieci 20 zł.) oraz miesięczna opłata za wypożyczenie książek (dorośli 20 zł., a dzieci 10 zł.). Wypożyczyć można było jednorazowo 2 książki.
Na początku księgozbiór był bardzo skromny. Z Warszawy przekazano ok. 500 książek. Nastąpił jednakże bardzo szybki wzrost tak księgozbioru, jak i czytelników, co świadczy
o stale rosnącej randze biblioteki w zaspakajaniu potrzeb intelektualnych i kulturalnych środowiska. W 1954 r. Biblioteka posiadała już 3387 książek, a w 1964 r. – 7528. W 1973 r., gdy utworzono Bibliotekę Publiczną Miasta i Gminy, placówka babimojska posiadała ponad 8500 książek i obsługiwała ok. 800 czytelników, a wraz z filiami 18263 książek i ok. 1400 czytelników. W 1988 r. księgozbiór wynosił już 27939 książek i służył 1688 czytelnikom. Wzrost księgozbioru biblioteki spowodował, że pomieszczenie w Domu Ludowym stało się zdecydowanie niewystarczające. Przeniesiono ją, zatem w 1962 r. do odbudowanego ze zniszczeń wojennych budynku przy Placu Powstańców Wielkopolskich 9. Wówczas jednak dysponowała mniejszą powierzchnią, gdyż w budynku mieścił się Miejski Dom Kultury oraz Społeczne Ognisko Muzyczne. Dodatkowe pomieszczenia Biblioteka uzyskała w 1972 r. w wyniku przeniesienia Domu Kultury i Społecznego Ogniska Muzycznego do innych budynków, a w 1990 r. rozwiązano PZPR i uległ likwidacji Komitet Miasta i Gminy.
W 1973 r. nastąpił pierwszy etap reformy administracyjnej w Polsce. Utworzono jednostkę terytorialną - Miasto i Gmina Babimost, a wraz z nią Bibliotekę Publiczną Miasta i Gminy. Podporządkowano jej jako filie dawne Biblioteki Gromadzkie: w Nowym Kramsku, którą kierowała Helena Stoll oraz w Podmoklach Małych, którą kierowała Maria Buda. Ponadto w strukturze Biblioteki funkcjonowały punkty biblioteczne w Starym Kramsku, Kolesinie i w Podmoklach Wielkich oraz w zakładach pracy.
Biblioteka cały czas rozszerzała swoją ofertę edukacyjną i kulturową wobec lokalnej społeczności. W 1980 r. powstała Kartoteka Regionalna i wraz z nią położono nacisk na zbieranie publikacji dotyczących naszego regionu. W związku z tym utworzono Czytelnię Regionalną i Centrum Informacji Regionalnej. W 1986 r. powstała Czytelnia Muzyczna.
W tym samym roku Biblioteka objęła nadzór nad całym budynkiem i Izbą Pamiątek Regionalnych. Z myślą o dzieciach w 1990 r. utworzony został Oddział dla Dzieci i Młodzieży.
Cały czas Biblioteka rozwijała działalność informacyjną organizowała różne przedsięwzięcia, które popularyzowały czytelnictwo i rozwijały potrzeby kulturalne społeczności. Organizowane były kiermasze książek, loterie dochodowe, konkursy czytelnicze, quizy wiedzowe na różne tematy, wieczory poezji, wystawy tematyczne książek, wystawy rękodzielnictwa, lekcje biblioteczne oraz wypożyczenia międzybiblioteczne. Do ważnych wydarzeń należały spotkania autorskie. W ciągu tych prawie 70 lat odwiedziło Bibliotekę wielu wybitnych luminarzy naszej literatury i publicystyki. Gościli u nas: Eugeniusz Paukszta, Wanda Chotomska, Maria Zientara-Malewska, Izabela i Janusz Koniuszowie, Kazimierz Kaziów i inni. Często gościł patron naszej Biblioteki - dr Wiesław Sauter, naukowcy z WSP w Zielonej Górze prof. dr hab. Joachim Benyskiewicz i prof. dr hab. Hieronim Szczegóła. Gościł reżyser z Warszawy Marian Kubera, który w oparciu o Bibliotekę zrealizował w latach 1983-1984 film pt. "Niedaleko Babimostu..." oraz film o dr Wiesławie Sauterze. Działalność ta realizowana była przy współpracy ze szkołami-Szkołą Podstawową w Babimoście, Nowym Kramsku i Podmoklach Małych, z Biblioteką Garnizonową, Domem Kultury, zakładami pracy i Jednostką Wojskową. Pomocą służyli również społecznicy skupieni w Kołach Przyjaciół Biblioteki - dla dzieci i od lat 80 -tych dla dorosłych.
Biblioteka uczestniczyła aktywnie w każdym przedsięwzięciu kulturalnym realizowanym w Babimoście i okolicy przyczyniając się w ten sposób do promocji gminy. Przykładem mogą być III Dni Folkloru Ziemi Babimojskiej w 1973 r., w ramach, których zorganizowano kiermasz książek, na którym swoje książki podpisywali: Janusz Koniusz, Kazimierz Malicki i Bogusław Soliński, Eugeniusz Paukszta. W 1992 r. w Bibliotece znalazło schronienie Towarzystwo Miłośników Ziemi Babimojskiej, z którym zresztą ściśle współpracowaliśmy od początków jego działalności.
Inną, nietypową formą działalności Biblioteki przy wydatnej pomocy finansowej sponsorów było organizowanie wraz z Ośrodkiem Pomocy Społecznej, półkolonii i zimowisk dla dzieci z rodzin potrzebujących. Kilkadziesiąt dzieci przez 2 tygodnie miało zawsze pełną opiekę, wycieczki i bardzo atrakcyjne formy spędzania wolnego czasu. Organizowanie półkolonii i zimowisk, jak również wiele innych przedsięwzięć, było możliwe dzięki hojności sponsorów - instytucji i osób prywatnych. Dzieje Biblioteki to ludzie, którzy w niej pracując stanowią jej duszę. Pierwszą kierowniczką i bibliotekarką była przez 4 lata nieżyjąca Władysława Brendzej. Po krótkiej, półtoramiesięcznej pracy Małgorzaty Piotrowskiej, w latach 1954-1956 prowadziła Małgorzata Woźniak. Później krótko prowadziła Irena Makarowicz, przez rok (1956-1957) Gertruda Sołtysik i w latach 1957-1964 Hanna Zakrzewska. Dwanaście lat od 1964 r. do 1976 r. kierowała Biblioteką Stanisława Sawicka. Od 1.01.1977 do 31.03. 2014 r. kierowała biblioteką jako dyrektor Ewa Ciecierska. Przez kolejne trzy lata placówką kierowała Ewelina Augustyniak, a od 01.04.2018 r. do dziś funkcję dyrektora pełni Aneta Sybis – Jeż. Wiele lat pracował Tadeusz Dubiel - prowadził punkty biblioteczne przy zakładach pracy, a od 1990 r. Oddział dla Dzieci i Młodzieży. Filią w Nowym Kramsku kierowała Genowefa Sulek, a w Podmoklach Małych Aleksandra Siatka, zaś punkt biblioteczny w Starym Kramsku prowadziła Bożena Nieborak. Obecnie Biblioteka posiada jedną filię w Nowym Kramsku, którą kieruje Daria Linowiecka.
Biblioteka pełni bardzo istotną i stale rosnącą rolę kulturalną i edukacyjną w środowisku. Współpracuje z wieloma organizacjami społecznymi i stowarzyszeniami. Prowadzi Dyskusyjne Kluby Książki dla młodzieży i dorosłych. Prezentuje dokonania lokalnych twórców literackich i rękodzielników. Organizuje różnego typu warsztaty dla społeczności lokalnej. Rozwijająca się rewolucja naukowo-techniczna spowodowała, że Biblioteka została skomputeryzowana. Dzięki temu czytelnicy mogą szukać potrzebnych informacji także w Internecie. Biblioteka chcąc być nowoczesną instytucją uczestniczy w realizacji różnych projektów jak Program Rozwoju Bibliotek, Infrastruktura Bibliotek, Akademia Orange czy Promocja Rozwoju Czytelnictwa. Z całym pietyzmem i należnym szacunkiem dla zawartości drukowanych tomów wszystkim pragnącym z nich korzystać pragniemy jak najlepiej służyć, by Biblioteka była instytucją dostępną szerokim kręgom społeczeństwa.
Słusznie, bowiem powiedział ktoś mądry, że kto czyta żyje wielokrotnie!
